HistoRy fika z Gustawem Wazą czyli zręczna gra o tron

Czytam o Północy

Tęsknotę za kolejnym sezonem „Gry o tron”, który dopiero w 2019 – z czym z niemałym trudem się pogodziłam, umilam sobie najprawdziwszą i równie brutalną grą o tron w wykonaniu Gustava Erikssona.

Protoplasta rodu Wazów zdecydowanie „bije na głowę” moich ulubionych serialowych bohaterów w zażartej i mocno manipulacyjnej walce o władzę. Dokładnie i z najdrobniejszymi szczegółami zaplanował sposób, w jaki tron zostanie mu zaproponowany, ba wręcz odegrał piękną i wzruszającą scenę, jakoby nie był godzien zostać królem Szwecji ze względu na swe nie dość szlachetne pochodzenie. Finał zmajstrował taki, iż duchowieństwo, panowie longmani i inni zgromadzeni wręcz błagali go, by podjął się owego trudnego zadania.

Sam wybór Gustava na króla, a realne sprawowanie władzy nad krajem to zupełnie inna kwestia. Jednak i tu Gustav mi zaimponował. Jako dwudziestosiedmioletni młodzieniec, który w 1523 roku triumfalnie wjeżdża do zrujnowanego i pełnego nędzy Sztokholmu, podjął wiele zręcznych politycznie decyzji i co najważniejsze – skutecznie odnajdywał i osadzał w swoim otoczeniu ludzi przydatnych mu w sprawowaniu władzy. Wiemy też już z wcześniejszego (czytaj tutaj) wystąpienia w Dalarnie, że był dobrym mówcą sprawnie posługującym się konkretnym obrazem w celu ułatwienia zrozumienia słuchaczom i wywarcia na nich wrażenia. Wyjątkowo sprawnie korzystał też z propagandy uwzględniając jako jeden z ważnych jej elementów – materiały drukowane (sic!), tworząc ich przydatną jego rządom treść wraz z oddanymi mu dobrze wykształconymi i wiernymi sekretarzami.

Z tą wiernością z ich strony i lojalnością króla różnie bywało. Generalnie Gustaw jako człowiek przywiązujący wagę do osobistej kontroli i sprawowania władzy oraz osoba dość porywacza i chętnie korzystająca z siły własnych pięści, nie zawracał sobie głowy lojalnością. Kluczem doboru osób na stanowiska i do królewskiego otoczenia była ich przydatność, a jak to z przydatnością bywa można wyznaczyć jej termin. Eliminowanie osób zagrażających Gustawowi w jakikolwiek sposób (realny lub potencjalny chociażby) nie sprawiało mu najmniejszego problemu. Na swojej drodze do władzy bez najmniejszych przejawów zawahania podnosił rękę zarówno na dalej spokrewnioną rodzinę (doprowadził do egzekucji Nilsa Sture – potencjalnego kandydata do tronu, syna Stena Sture), przedstawicieli duchowieństwa ( jak w przypadku prałata Pedera Jakobssona – pozbawionego przez Gustawa funkcji biskupa Västerås, i prałata Knuta Mikaelssona – dawnych współpracowników w okresie regencji) czy nawet przyjaciół, członków Rady Królewskiej (przykładem niech będzie Berend von Melen utrzymujący kontakty z Sorenem Norby – rycerzem, panem Gotlandii, łowcą przygód i awanturnikiem spiskującym przeciw Gustawowi).

Chętnie też aranżował małżeństwa znaczących kobiet tak, by ich nowy związek wspierał jego władzę (jak w przypadku siostry Małgorzaty oddanej za żonę niemieckiemu oficerowi i urzędnikowi Johanowi, hrabiemu Hoya i Bruchhausen oraz niesfornej wdowy po Stenie Sture – Kristiny Gyllerstierny poślubionej ostatecznie przez kuzyna Gustawa Johana Turessona) lub choćby jej nie przeszkadzał. Czyż nie brzmi to znajomo wszystkim serialowym fanom „Gry o tron”?

Gdy Riksdag (dzisiejszy parlament szwedzki a dawniej formalnie zgromadzenie czterech stanów, choć wiemy że przedstawicieli chłopów i mieszczaństwa w owym dniu zabrakło, za to pojawili się przedstawiciele Lubeki) wybierał Gustawa na króla w Strängnäs w 1523 roku mało kto z zebranych podejrzewał, iż oto na tronie zasiądzie pierwszy z jakże znaczącego dla Szwecji rodu. Jednak na uroczystą koronację z  namaszczeniem i przekazaniem insygniów królewskich Gustaw musiał zaczekać aż do 1528 roku. Trudno się dziwić, że człowieka o tak gwałtownym charakterze i charyzmatycznej osobowości niecierpliwiło czekanie na dopełnienie rytuałów i tym samym legitymizację jego faktycznej władzy. Umilał sobie czas działaniem, dzięki czemu ja mogłam umilać sobie czekanie na nową odsłonę serialu lekturą jego działań, które niewątpliwie są jednym ze źródeł inspiracji do kultowej „Gry o tron”.

More by Gabriela Glajcar

Człowiek, który igrał z ogniem

Człowiek, który igrał z ogniem

Arktyka – wystawa w Nordiska museet

Arktyka – wystawa w Nordiska museet

Vikingaliv – gdzie opowieść staje się rzeczywistością

Vikingaliv – gdzie opowieść staje się rzeczywistością

4. niedziela adwentu w Sztokholmie

4. niedziela adwentu w Sztokholmie

3. niedziela adwentu w Sztokholmie

3. niedziela adwentu w Sztokholmie

2. niedziela adwentu w Sztokholmie

2. niedziela adwentu w Sztokholmie

Noblistki – Olga

Noblistki – Olga

1. niedziela adwentu w Sztokholmie

1. niedziela adwentu w Sztokholmie

Sztokholm z nastolatką

Sztokholm z nastolatką

Skandynawia halal. Islam w krainie białych nocy.

Skandynawia halal. Islam w krainie białych nocy.

Poradnik maratończyka

Poradnik maratończyka

Cafe Skroten – morskie klimaty Djurgården

Cafe Skroten – morskie klimaty Djurgården

Naturbageriet Sattva – nieprzypadkowe odkrycie na Gamla Stan

Naturbageriet Sattva – nieprzypadkowe odkrycie na Gamla Stan

Haj Hannover Marathon

Haj Hannover Marathon

StoRy TouRs w podróży#1 – Hannover

StoRy TouRs w podróży#1 – Hannover

Winterrun 2019 w Sztokhomie

Winterrun 2019 w Sztokhomie

Sztokholm 1793

Sztokholm 1793

St. Lucia w Sztokholmie

St. Lucia w Sztokholmie

Noblowskie know how

Noblowskie know how

Winston Churchill

Winston Churchill

Bob Dylan

Bob Dylan

Dalajlama XIV

Dalajlama XIV

Przewodnik maratończyka – ostatnia dycha i spektakularny finisz

Przewodnik maratończyka – ostatnia dycha i spektakularny finisz

Julie

Julie

Przewodnik maratończyka – trzecia dycha ASICS Stockholm Marathon

Przewodnik maratończyka – trzecia dycha ASICS Stockholm Marathon

Szirin

Szirin

Grenlandzki chłód w wydaniu Madsa Pedera Nordbo

Grenlandzki chłód w wydaniu Madsa Pedera Nordbo

Biblioteka moich marzeń – Stockholms Stadsbibliotek

Biblioteka moich marzeń – Stockholms Stadsbibliotek

Intrygująca Thielska Galleriet

Intrygująca Thielska Galleriet

Trening trasą ASICS High Five w Sztokholmie

Trening trasą ASICS High Five w Sztokholmie

Idioci Thomasa Eriksona

Idioci Thomasa Eriksona

Finisz na Stadionie Olimpijskim w Sztokholmie

Finisz na Stadionie Olimpijskim w Sztokholmie

Salem Christoffera Carlssona

Salem Christoffera Carlssona

Maraton nie tylko dla biegaczy

Maraton nie tylko dla biegaczy

O szwedzkiej moralności z Katarzyną Tubylewicz

O szwedzkiej moralności z Katarzyną Tubylewicz

Gaba

Gaba

HistoRy fika z Gustawem Erikssonem za sprawą Hermana Lindqvista

HistoRy fika z Gustawem Erikssonem za sprawą Hermana Lindqvista

Marcowi emigranci w rozmowach Krystyny Naszkowskiej

Marcowi emigranci w rozmowach Krystyny Naszkowskiej

Noblistki – Rita

Noblistki – Rita

Afrykański anioł Henninga Mankela

Afrykański anioł Henninga Mankela

Przewodnik maratończyka – kolejna dycha 

Przewodnik maratończyka – kolejna dycha 

Noblistki – Agnes

Noblistki – Agnes

O miłości w prawdziwie szwedzkim stylu z Erikiem Gandinim

O miłości w prawdziwie szwedzkim stylu z Erikiem Gandinim

Przewodnik maratończyka – pierwsza dycha

Przewodnik maratończyka – pierwsza dycha

Noblistki – Selma

Noblistki – Selma

Maraton nie tylko dla biegaczy

Maraton nie tylko dla biegaczy

EXPO i Zeta Pasta Party 2018

EXPO i Zeta Pasta Party 2018

Nobliści – Albert

Nobliści – Albert

HiStory fika ze Svenem Grafströmem

HiStory fika ze Svenem Grafströmem

Piątka dla każdego

Piątka dla każdego

Jordskott czyli skandynawska mitologia w służbie kryminału

Jordskott czyli skandynawska mitologia w służbie kryminału

Post w szwedzkim stylu

Post w szwedzkim stylu

Sápmi – kraina ludu Sami

Sápmi – kraina ludu Sami

Maraton i zwiedzanie

Maraton i zwiedzanie

Ostatnia rozmowa z Henningiem Mankelem

Ostatnia rozmowa z Henningiem Mankelem

Skansen – Szwecja w pigułce

Skansen – Szwecja w pigułce

Junibacken  – miejsce pełne magii

Junibacken – miejsce pełne magii

Glad Midsommar!

Glad Midsommar!

Smaka På Stockholm czyli Festiwal kulinarny Smak Sztokholmu

Smaka På Stockholm czyli Festiwal kulinarny Smak Sztokholmu

Obchody National Day 6 czerwca

Obchody National Day 6 czerwca

Wrażenia z 39 ASICS Stockholm Marathon

Wrażenia z 39 ASICS Stockholm Marathon

Sztokholm śladami Astrid Lindgren

Sztokholm śladami Astrid Lindgren

Zaplanuj weekend w Sztokholmie

Zaplanuj weekend w Sztokholmie

Astrid Lindgren – kobieta inspirująca!

Astrid Lindgren – kobieta inspirująca!

Noc Walpurgii czyli świętowanie po szwedzku

Noc Walpurgii czyli świętowanie po szwedzku